Σύνταξη του εγγράφου αξιολόγησης κινδύνου πυρκαγιάς UNI ISO 16732-1 και EN ISO 19353 (Μηχανήματα)

Η εκτίμηση κινδύνου επιτρέπει στον εργοδότη, βάσει των ενδείξεων των προτύπων UNI ISO 16732-1 και EN ISO 19353 (Μηχανήματα), να λάβει τα απαραίτητα μέτρα για την προστασία της ασφάλειας των εργαζομένων και άλλων ατόμων στον χώρο εργασίας. Αυτά τα μέτρα περιλαμβάνουν:
  • πρόληψη κινδύνων
  • πληροφορίες για τους εργαζόμενους και άλλα άτομα που είναι παρόντα
  • εκπαίδευση εργαζομένων
  • τεχνικο-οργανωτικά μέτρα, που αποσκοπούν στην εφαρμογή των απαραίτητων διατάξεων
Το έγγραφο πρέπει να ελέγχεται περιοδικά από τον Εργοδότη και θα υπόκειται σε αναθεώρηση μετά από:
  1. διαρθρωτικές προσαρμογές
  2. προσαρμογές φυτών
  3. νέες δημιουργίες
  4. ενεργοποίηση εργοταξίων εντός κτιρίων
  5. οργανωτικές και λειτουργικές αλλαγές.
Το θεμελιώδες κριτήριο που υιοθετείται στην εκτίμηση κινδύνου είναι αυτό που βασίζεται στον εντοπισμό των κινδύνων που σχετίζονται με τους διαφορετικούς χώρους εργασίας, στην ανάλυση των παραγόντων κινδύνου και στην εκτίμηση των πιθανών συνεπειών.

Η εκτίμηση κινδύνου πυρκαγιάς λαμβάνει υπόψη:
α) το είδος της δραστηριότητας·
β) τα υλικά που αποθηκεύονται και διακινούνται·
γ) τον εξοπλισμό που υπάρχει στον χώρο εργασίας, συμπεριλαμβανομένης της επίπλωσης·
δ) τα κατασκευαστικά χαρακτηριστικά του χώρου εργασίας, συμπεριλαμβανομένων των υλικών επικάλυψης·
ε) το μέγεθος και η διαρρύθμιση του χώρου εργασίας·
στ) ο αριθμός των παρόντων ατόμων, είτε πρόκειται για υπαλλήλους είτε για άλλα άτομα, και η ετοιμότητά τους να αποχωρήσουν σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης.

Συνεπώς, η αξιολόγηση χωρίζεται στις ακόλουθες φάσεις.

Προσδιορισμός τυχόν κινδύνων πυρκαγιάς, όπως εύκολα εύφλεκτες και εύφλεκτες ουσίες, πηγές ανάφλεξης, καταστάσεις που μπορούν να καθορίσουν την εύκολη εξάπλωση της πυρκαγιάς· Συγκεκριμένα, μπορούν να εντοπιστούν οι ακόλουθοι τύποι παραγόντων:
  1. εύφλεκτα ή εύφλεκτα υλικά ή ουσίες: μεγάλες ποσότητες χάρτινων υλικών, πλαστικών και προϊόντων πετρελαίου, εύφλεκτα υγρά και ατμοί, εύφλεκτα αέρια, εκρηκτικές ουσίες, εύφλεκτες χημικές ουσίες σε συνδυασμό με άλλες ουσίες που ενδέχεται να υπάρχουν κ.λπ.·
  2. πηγές ανάφλεξης: γυμνές φλόγες, σπινθήρες, ηλεκτρικά τόξα, επιφάνειες υψηλής θερμοκρασίας, ηλεκτροστατικά φορτία, ηλεκτρομαγνητικά πεδία, απαρχαιωμένα ή μη συμμορφούμενα μηχανήματα, συστήματα και εξοπλισμός κ.λπ.
  3. εγκάρσιοι παράγοντες: έντονα σεισμική περιοχή, γειτνίαση με άλλες δραστηριότητες με υψηλό κίνδυνο πυρκαγιάς, λανθασμένες μέθοδοι εργασίας, έλλειψη συντήρησης μηχανημάτων και συστημάτων κ.λπ.
  4. αναγνώριση των εργαζομένων και άλλων προσώπων που βρίσκονται στον χώρο εργασίας και εκτίθενται σε κινδύνους πυρκαγιάς, με ιδιαίτερη προσοχή στον μέγιστο προβλέψιμο συνωστισμό, στην πιθανή περιστασιακή παρουσία κοινού, σε εξωτερικά πρόσωπα που δεν γνωρίζουν τους χώρους εργασίας και τις διαδικασίες έκτακτης ανάγκης, αλλά είναι παρόντα κατά τη διάρκεια του συγκεκριμένου συμβάντος, σε άτομα με αναπηρία, σε εργαζόμενους των οποίων η δραστηριότητα ασκείται σε περιοχές με συγκεκριμένο κίνδυνο πυρκαγιάς ή σε εργαζόμενους που ασκούν τη δραστηριότητά τους σε δωμάτια ή περιοχές απομονωμένες από τον υπόλοιπο χώρο εργασίας·
  5. εξάλειψη ή μείωση των κινδύνων πυρκαγιάς·
  6. αξιολόγηση του υπολειπόμενου κινδύνου πυρκαγιάς·
  7. επαλήθευση της επάρκειας των υφιστάμενων μέτρων ασφαλείας ή προσδιορισμός τυχόν περαιτέρω διατάξεων και μέτρων που είναι απαραίτητα για την εξάλειψη ή τη μείωση των υπολειπόμενων κινδύνων πυρκαγιάς.
Για παράδειγμα:
  • να οργανώνουν ένα αποτελεσματικό σύστημα οδών και εξόδων έκτακτης ανάγκης σύμφωνα με τα οριζόμενα στο Παράρτημα IV του Νομοθετικού Διατάγματος 81/08 και στις μεταγενέστερες τροποποιήσεις11 και στο UNI ISO 16732-1 / EN ISO 19353 (Μηχανήματα)·
  • να θεσπίζουν κατάλληλα μέτρα για να διασφαλίζουν την ταχεία αναφορά πυρκαγιών σε όλα τα άτομα που βρίσκονται στον χώρο εργασίας·
  • εγκατάσταση συσκευών πυρόσβεσης και αυτόματων ή/και χειροκίνητων συστημάτων πυρόσβεσης·
  • διασφαλίζουν ότι όλα τα πυροσβεστικά οχήματα, ο εξοπλισμός και οι συσκευές διατηρούνται σε άριστη λειτουργική κατάσταση με την πάροδο του χρόνου·
  • να διασφαλίζεται ότι όλες οι οδοί και οι έξοδοι έκτακτης ανάγκης ελέγχονται τακτικά, ώστε να είναι συνεχώς και άψογα χρησιμοποιήσιμες σε περίπτωση ανάγκης·
  • διασφαλίζουν ότι όλες οι συσκευές ανίχνευσης και συναγερμού πυρκαγιάς υπόκεινται σε συνεχή παρακολούθηση και περιοδικές δοκιμές λειτουργίας, ώστε να διασφαλίζεται ότι διατηρούν επαρκή απόδοση με την πάροδο του χρόνου·
  • να διασφαλίζουν ότι οι εργαζόμενοι λαμβάνουν πλήρη εκπαίδευση και πληροφορίες σχετικά με τον κίνδυνο πυρκαγιάς που σχετίζεται με τη δραστηριότητα και τις συγκεκριμένες εργασίες που εκτελούνται, τα μέτρα πρόληψης που λαμβάνονται στον χώρο εργασίας, τη θέση των οδών διαφυγής, τις διαδικασίες που πρέπει να ακολουθούνται σε περίπτωση πυρκαγιάς, τις διαδικασίες κλήσης των φορέων που είναι αρμόδιοι για τη διαχείριση καταστάσεων έκτακτης ανάγκης κ.λπ.
Το πρότυπο UNI ISO 16732-1:2020 παρέχει την εννοιολογική βάση για την αξιολόγηση του κινδύνου πυρκαγιάς, ορίζοντας ΤΙΣ ΑΡΧΕΣ ΠΟΥ ΒΑΖΟΥΝ ΣΤΗΝ ΠΟΣΟΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΤΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΠΟΥ ΣΧΕΤΙΖΕΤΑΙ ΜΕ ΤΗΝ ΠΥΡΚΑΓΙΑ. Αυτές οι αρχές κινδύνου πυρκαγιάς ισχύουν για όλα τα φαινόμενα πυρκαγιάς και για όλες τις διαμορφώσεις τελικής χρήσης, πράγμα που σημαίνει ότι αυτές οι αρχές μπορούν να εφαρμοστούν σε όλους τους τύπους σεναρίων πυρκαγιάς.
Η πιθανότητα είναι η μαθηματική αναπαράσταση της αβεβαιότητας και η αξιολόγηση κινδύνου είναι η μορφή ανάλυσης πυρασφάλειας που χρησιμοποιεί ευρύτερα τις πιθανότητες και επομένως αντιμετωπίζει ευρύτερα όλους τους τύπους αβεβαιότητας.

Η αξιολόγηση κινδύνου προηγείται δύο βασικών αναλύσεων:

• ορισμός ενός σεναρίου, συμπεριλαμβανομένων των στόχων πυρασφάλειας που πρέπει να επιτευχθούν και των υποκειμένων της εκτίμησης κινδύνου πυρκαγιάς, καθώς και των σχετικών γεγονότων ή υποθέσεων· Και
• προσδιορισμός των διαφόρων κινδύνων που θα αξιολογηθούν. Ένας «κίνδυνος» είναι κάτι που έχει τη δυνατότητα να προκαλέσει βλάβη.

Τα θέματα εκτίμησης κινδύνου πυρκαγιάς περιλαμβάνουν τον σχεδιασμό και τον έλεγχο οποιουδήποτε μέρους του δομημένου περιβάλλοντος, όπως κτίρια ή άλλες κατασκευές.
Η εκτίμηση κινδύνου πυρκαγιάς ενός έργου συνίσταται στην ανάλυση κινδύνου, για παράδειγμα στην ανάλυση της αναμενόμενης συχνότητας και σοβαρότητας των ζημιών που προκύπτουν από τις επιλογές σχεδιασμού, σε συνδυασμό με την αξιολόγηση της αποδεκτότητας αυτών των κινδύνων.
Η εκτίμηση κινδύνου πυρκαγιάς μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την υποστήριξη οποιασδήποτε απόφασης σχετικά με την πρόληψη πυρκαγιών ή την προστασία νέων ή υφιστάμενων δομημένων περιβαλλόντων, όπως κτίρια, όπου οι πιθανολογικές πτυχές, όπως η ανάφλεξη πυρκαγιάς ή η αξιοπιστία των μέτρων πρόληψης πυρκαγιών, είναι σημαντικές.
Η εκτίμηση κινδύνου πυρκαγιάς μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί για τον προσδιορισμό της ισοδύναμης ασφάλειας με τον κώδικα, για την αξιολόγηση της ισορροπίας κόστους-οφέλους μιας πρότασης μείωσης του κινδύνου ή για την εξέταση του αποδεκτού κινδύνου για σοβαρά συμβάντα.
Η εκτίμηση κινδύνου πυρκαγιάς μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί για την παροχή γενικής καθοδήγησης ή για να βοηθήσει στην επιλογή σεναρίων και άλλων στοιχείων μιας ντετερμινιστικής ανάλυσης.

Σύμφωνα με τα πρότυπα UNI ISO 16732-1 και EN ISO 19353 (Μηχανήματα) «Στο έγγραφο εκτίμησης κινδύνου, ο εργοδότης αξιολογεί το επίπεδο κινδύνου πυρκαγιάς του χώρου εργασίας και, εάν ισχύει, των επιμέρους τμημάτων του ίδιου του χώρου εργασίας, κατατάσσοντας αυτό το επίπεδο σε μία από τις ακόλουθες κατηγορίες:

α) υψηλό επίπεδο κινδύνου: χώροι εργασίας ή μέρη αυτών στους οποίους, λόγω της παρουσίας συγκεκριμένων εξαιρετικά εύφλεκτων ουσιών ή/και τοπικών ή/και λειτουργικών συνθηκών, υπάρχει σημαντική πιθανότητα εμφάνισης πυρκαγιών με υψηλή πιθανότητα εξάπλωσης των φλογών.

β) μεσαίο επίπεδο κινδύνου: χώροι εργασίας ή μέρη αυτών, στους οποίους υπάρχουν εύφλεκτες ουσίες ή/και οι τοπικές ή/και λειτουργικές συνθήκες ενδέχεται να ευνοούν την ανάπτυξη πυρκαγιών, αλλά στους οποίους, σε περίπτωση πυρκαγιάς, η πιθανότητα εξάπλωσής της πρέπει να θεωρείται περιορισμένη. Για παράδειγμα, οι δραστηριότητες που αναφέρονται στο Παράρτημα Ι του Προεδρικού Διατάγματος 151/2011 θεωρούνται χώροι εργασίας με μέτριο κίνδυνο πυρκαγιάς.

γ) χαμηλό επίπεδο κινδύνου: χώροι εργασίας ή μέρη αυτών στους οποίους υπάρχουν ουσίες χαμηλής ευφλεκτότητας και οι τοπικές και λειτουργικές συνθήκες προσφέρουν μικρή πιθανότητα ανάπτυξης πυρκαγιάς και στους οποίους, σε περίπτωση πυρκαγιάς, η πιθανότητα εξάπλωσής της πρέπει να θεωρείται περιορισμένη. Γενικά, χώροι που δεν μπορούν να ταξινομηθούν ως μέτριου ή υψηλού κινδύνου, όπου, γενικά, υπάρχουν εύφλεκτα υλικά σε περιορισμένες ποσότητες ή ουσίες που είναι ελάχιστα εύφλεκτες και όπου οι συνθήκες λειτουργίας προσφέρουν περιορισμένες δυνατότητες ανάπτυξης και πιθανής εξάπλωσης πυρκαγιάς.